Een stukje uit het boek: ‘Ongetemd leven’ van Glennon Doyle.
“Er zijn twee orders:
De eerste orde is de zichtbare wereld: dat wat we elke dag om ons heen en op het nieuws te zien en te horen krijgen. In deze zichtbare orde voert geweld de boventoon, worden kinderen op school doodgeschoten, krijgen oorlogszuchtigen alle ruimte en heeft één procent van de wereld de helft van alle bezit in handen. Deze orde noemen we de werkelijkheid. Dit is ‘hoe het nu eenmaal is’. Het is het enige wat we kunnen zien omdat we nooit iets anders hebben gezien. Maar toch is er iets in ons dat hiertegen in opstand komt. Ons instinct zegt dat dit niet is hoe het zou moeten zijn. Dit is niet hoe de wereld in elkaar zou moeten zitten. We weten dat er een betere, waarachtigere, wildere manier is.
Deze waarachtigere manier van leven is de orde van de onzichtbare wereld. Dit is de wereld die we binnen in ons zien: waarachtiger, mooier dan de zichtbare wereld. Een wereld waarin alle kinderen genoeg te eten hebben, we elkaar niet meer afmaken en moeders niet met hun kinderen op hun rug door de woestijn hoeven te trekken. Deze betere wereld is wat joden shalom, boeddhisten nirvana, christenen hemel, islamieten salaam en veel agnosten vrede noemen. Het is niet iets wat om ons heen bestaat – althans, nog niet. Het is het hoopvolle aanzwellen binnen in ons, dat zich door onze huid een weg naar buiten baant en blijft volhouden dat het allemaal zo veel mooier kan. En het kan ook allemaal veel mooier, als we niet blijven wachten tot we doodgaan en ‘de hemelpoort’ bereiken, maar de hemel in ons binnenste erkennen en die hier en nu tot uiting brengen. Als we ons best doen om deze onzichtbare orde zichtbaar te maken in ons leven, onze omgeving, ons land, kunnen we de werkelijkheid veel mooier maken. Zowel op aarde als in de hemel. Zowel in de echte wereld als in onze gedachten.
Tabitha, een jachtluipaard
In gevangenschap geboren. De enige zichtbare orde die ze kent bestaat uit kooien, stoffige roze speelgoedkonijnen en slap, verveeld applaus. Tabitha heeft het wild nooit gezien. Maar toch kent ze het wild. Het zit in haar. Ze voelt het aandringen van de onzichtbare orde als een niet-aflatend vermoeden. Misschien is onze diepste waarheid, net als bij Tabitha, niet dat wat we zien, maar dat wat zou kunnen zijn. Misschien is ons voorstellingsvermogen niet een plek om de werkelijkheid te ontvluchten, maar om de werkelijkheid terug te vinden. Als we het oorspronkelijke plan voor ons leven, ons gezin, onze wereld willen weten, moeten we misschien niet om ons heen, maar naar binnen kijken.
Ons voorstellingsvermogen is waar persoonlijke en wereldwijde revoluties ontstaan.
‘Ik heb een droom’, zei Martin Luther King.
‘Dromen is eigenlijk plannen maken’, zei Gloria Steinem.
Wat revolutionaire denkers zeggen en doen om de maatschappij vooruit te brengen, komt voort uit de onzichtbare orde in henzelf.
Wij die nooit betrokken zijn bij de opbouw van de zichtbare wereld, moeten ons voorstellingsvermogen gebruiken om verder te kunnen kijken dan de structuren die ons uitsluiten. Als wij die niet hebben kunnen bijdragen aan de bestaande werkelijkheid andere mogelijkheden alleen in deze werkelijkheid zoeken, zal de werkelijkheid nooit veranderen. Dan blijven we zoeken naar manieren om in de bestaande werkelijkheid te passen in plaats van een compleet nieuwe werkelijkheid te creëren. We bouwen niet onze eigen tafels maar blijven maar weifelend vechten om een plaats aan hun tafel. Dan blijven we onze kop stoten aan een glazen plafond terwijl we ook buiten onze eigen hemelhoge tent kunnen opzetten. Dan blijven we gekooid door de huidige wereld terwijl we kunnen en moeten bijdragen aan een nieuwe wereld.
We zijn allemaal op de wereld om iets unieks bij te dragen: een levenswijze, een gezin, een idee, kunst, een gemeenschap – iets geheel nieuws. We zijn hier om onszelf te uiten, om aan de wereld te laten zien wie we zijn, wat we vinden, denken en dromen. Door te zijn wie we zijn en het diepste van ons wezen te tonen, kunnen we de wereld veranderen. We mogen ons niet aanpassen om in de zichtbare orde te passen. We moeten onszelf bevrijden en toekijken hoe de wereld zich aan ons aanpast.
Het is mijn werk om goed naar vrouwen te luisteren. Veel vrouwen leven met een pijnlijk, zwaar vermoeden dat hun leven, hun relaties en de wereld mooier zouden moeten zijn dan ze in werkelijkheid zijn.
Ze vragen: ‘Zou mijn huwelijk niet liefdevoller moeten zijn? Zou mijn geloofsgemeenschap niet moderner en menslievender moeten zijn? Zou mijn werk niet betekenisvoller moeten zijn, mijn omgeving niet hechter? Zou de wereld die ik voor mijn kinderen achterlaat niet minder hard moeten zijn? Zou het allemaal niet mooier moeten zijn dan het nu is?’
Met hun vragen doen ze me aan Tabitha denken. Ze sluipen met een ontevreden gevoel langs de omheining van hun leven. Ik zie dat als iets moois, want een ontevreden gevoel betekent dat je je er eigenlijk iets anders van had voorgesteld. Een ontevreden gevoel is het bewijs dat je nog steeds ziet dat het ook anders kan. Er zit nog iets binnen in jezelf dat aanzwelt, aandringt, je aandacht probeert te trekken door te fluisteren: ‘Dit is het niet.’
‘Dit is het niet’ is een belangrijk onderdeel van het proces. Maar weten wat je niet wilt is niet hetzelfde als weten wat je wel wilt.
Hoe komen we van Dit is het niet naar Dit is wat ik wil? Hoe kunnen we met dat ontevreden gevoel een nieuw leven, een nieuwe wereld creëren? Anders gezegd: hoe kunnen we leven vanuit onze verbeelding in plaats van wat ons is aangeleerd?”
Deze tekst en trouwens het hele boek van Glennon Doyle spreekt mij zeer aan. Jou ook? Ben je geïnspireerd en benieuwd naar de antwoorden op deze vragen en wil je in contact met gelijkgestemden? Je bent van harte welkom op zondag 18 mei in Nijmegen voor de workshop De ontembare Vrouw
